Het is mij een eer en een genoegen vandaag het woord tot u te mogen richten bij de installatie van Mr. Mettendaf tot lid-plaatsvervanger bij het Hof van Justitie.
Vrouwen in de rechterlijke macht
Aan het eind van deze maand waarin wereldwijd de dag van de Vrouw wordt herdacht, past het even stil te staan bij de positie van de vrouw binnen de Surinaamse juridische wereld. Met deze installatie van Mr Mettendaf wordt de niet te miskennen bijdrage van vrouwen binnen de rechtspleging en de rechtspraak wederom onderstreept. Toen ik in 2007 toegelaten werd als advocaat bij het Hof van Justitie waren er veel minder vrouwen dan mannen in de sector actief. In de advocatuur waren we volgens de toenmalige secretaris “op weg zijn naar een gezond evenwicht”. We hadden toen maar 1 vrouwelijke rechter en ik geloof dat ook het OM en het notariaat veelal uit mannen bestond. Daarin is sindsdien sectorbreed een ommekeer gekomen.
De aanwezigheid van de vrouw binnen de verschillende juridische beroepsgroepen en het feit dat zij in deze sector steeds vaker de meerderheid vormen, betekent echter helaas nog niet dat er sprake is van gelijkwaardigheid of van evenredigheid in ontwikkelingskansen en obstakels. En toch zetten we door. Vandaag spreek ik mijn waardering en bewondering uit, niet alleen voor Mr. Mettendaf maar voor al die vrouwen die zich dag in, dag uit inzetten en een bijdrage leveren aan de rechtspleging in Suriname, een klein deel daarvan, aanwezig in deze zaal. Wij oefenen niet allemaal hetzelfde beroep uit, maar onze reis is heel vaak hetzelfde. Uw reis vertoont ongetwijfeld raakvlakken en herkenningspunten met onze reis. Daarbij delen wij allemaal de opdracht om het voor de vrouwen die na ons komen beter te maken. Zij hoeven niet dezelfde beren te verslaan als wij.
Vooral omdat het maatschappelijk beeld van wat vrouwen doorstaan en waar zij aan ten prooi vallen, om bezinning en verandering vraagt. Geweld, schending van rechten en de erosie van instituten die daar de laag van verdediging tegen vormen, zijn helaas alledaags nieuws. Deze broodnodige ommekeer vereist inzet, toewijding en doelgerichtheid van ons allen.
Bijdrage
Ik zei eerder al dat het een genoegen was om vandaag het woord tot u te richten en dat benadruk ik, omdat de Orde niet kan nalaten haar waardering uit te spreken voor rechters die ervoor kiezen om de welverdiende pensionering op te offeren voor het groter doel, namelijk de broodnodige ondersteuning van de rechtspraak. Mr. Mettendaf, u had er ook voor kunnen kiezen om met een boek in een hangmat te gaan liggen, maar in plaats daarvan kiest u ervoor zich actief te blijven inzetten voor land en volk en uw taken en verantwoordelijkheden als rechter voort te zetten. Dit besluit verdient ons respect.
Decentralisatie rechtspraak
Wij verwelkomen dit besluit van deze ervaren jurist en rechter om nog langer te dienen des te meer, omdat wij weten dat zij het werk zal voortzetten dat zij al eerder begonnen was, namelijk de zittingen in de districten Marowijne en Brokopondo, als onderdeel van het voornemen van het Hof van Justitie tot verspreiding van de rechtspraak. Bij eerdere gelegenheden sprak ik al over het belang van de toegang tot de rechtspraak voor iedereen. Dit blijft een belangrijk speerpunt voor het Hof, maar ook voor de Surinaamse Orde van Advocaten en dat zou het moeten zijn voor alle actoren binnen de rechtspleging. Met serieuze aandacht vanuit alle staatsmachten voor decentralisatie en deconcentratie van rechtspraak en van rechtszorg, kan deze visie voor alle rechtzoekenden werkelijkheid worden. Dit doel kan echter alleen bereikt worden als de inspanningen, institutioneel breed, gedeeld en voortgezet worden.
Die inspanningen zijn u toevertrouwd. En u verricht die inspanningen niet alleen met kundigheid, maar ook met passie. De emoties die u met het aanwezig publiek deelde tijdens de eerste zitting na zoveel jaar in het district Marowijne, of zoals u aangaf: in uw geboortestad Moengo, zijn ons bijgebleven.
Coördinatie en bestendiging van een eenduidige agenda, gericht op gezamenlijke beleidsdoelen, met een tijdlijn, een prioriteitenrangschikking en een basis in haalbaarheid en realisme, moet ons gedeeld belang tot werkelijkheid maken. Het is niet toevallig dat de SOVA onlangs begonnen is met de inventarisatie van knelpunten die binnen de advocatuur ervaren worden bij het uitoefenen van het beroep. Rechtspleging voltrekt zich niet in een vacuüm. Het is onze gedeelde verantwoordelijkheid om gezamenlijk aandachtspunten te identificeren en tot een beter begrip te komen van de rol van de diverse actoren afzonderlijk en de rechtspleging als geheel. Reden waarom vanuit de Orde medewerking verzocht is van haar leden, mee te werken met het in kaart brengen van de diverse knelpunten.
Voor wat betreft de behandeling van strafzaken zijn de bevindingen reeds opgenomen in een rapport dat wij gedeeld hebben met alle actoren binnen de rechtspleging. De bedoeling is dat het rapport sectorbreed besproken wordt, samen met vertegenwoordigers van alle actoren. De SOVA is namelijk van mening dat alleen bespreking met, en samenwerking tussen alle drie actoren binnen de strafrechtspleging (advocatuur, OM en Rechtsspraak) garantie biedt voor oplossing en verbetering van de gesignaleerde issues en uiteindelijk tot garandering van de rechten van de verdachte.
Thans zijn wij ook bezig met de inventarisatie van knelpunten die advocaten ervaren bij het optreden in Civiele zaken en ook deze bevindingen zullen in een rapport worden vervat en gedeeld worden met de actoren. Uiteindelijk zal een gezamenlijke aanpak van de issues moeten leiden hetgeen wij allen nastreven, namelijk versterking van de rechtstaat.
Tot slot, aan Mr. Mettendaf de hartelijke felicitaties en gelukwensen. Wij betrekken daarbij eveneens uw naasten. Aan het Hof van Justitie mijn dank voor uw gastvrijheid.
Dank u allen voor uw aandacht.
